Deri ve Zührevi Hastalıklar Derneğinin uzmanlık tüzüğü ile ilgii açtığı ve Danıştay 8. Dairede görüşülen dava sonuç raporu

T.C.DANIŞTAY SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 2002/3864
Karar No:2003/5021
Davacı : Deri ve Zührevi Hastalıkları Derneği Başkanlığı
Vekili : Av. Ziynet Özçelik
Tunus Cad. No:2/13 – Kavaklıdere / ANKARA
Davalılar : 1- Başbakanlık
2- Sağlık Bakanlığı

Davanın Özeti : 19.06.2002 gün ve 24790 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tıpta Uzmanlık Tüzüğüne ekli uzmanlık dallarını ve yan dalları gösterir ek çizelgede Dermatoloji Uzman Hekimliği Dalının isminin Zührevi Hastalıkları içermemesi ve Dermatoalerji, Dermatolojik Cerrahi, Dermatoonkoloji, Dermatokozmetoloji dallarının yan dallar olarak düzenlenmesinin; hukuka aykırı olduğu, ortada eksik bir düzenlemenin bulunduğu, Dermatoloji ifadesinin sadece deri hastalıklarını ifade ettiği, zührevi hastalıkları kapsamadığı, anılan dalın isminin Dermatovenoloji olması gerektiği, nitekim Avrupa Birliği ülkelerinde bu dalın isminin Dermatovenoloji olduğu ileri sürülerek iptali istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Davacının dava açma ehliyetinin bulunmadığı, anılan düzenlemelerin tıp bilimindeki gelişimler dikkate alınarak yapıldığı ve düzenlemelerin hukuka uygun olduğu ileri sürülerek davanın usul ve esasları dikkate alınarak yapıldığı ve düzenlemelerin hukuka uygun olduğu ileri sürülerek davanın usul ve esasları reddi gerektiği savunulmaktadır.

Danıştay Tetkik Hakimi Nihat TOKTAŞ’ ın Düşüncesi: Davanın eski Tüzükte Deri ve Zührevi Hastalıklar şeklinde tanımlanan dalın yeni tüzükle Dermatoloji olarak isimlendirilmesine ilişkin kısmının iptali, Dermatoloji ana dalına davacı tarafından önerilen (dava dilekçesinde bu hususlarda eksik düzenleme olduğu ileri sürüldüğünden) beş yan dalın bu ana dala verilip verilmemesinin gerekliliğinin bilirkişi incelemesi sonucunda karara bağlanması gerektiği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı Radiye TİRYAKİ’nin Düşüncesi: Dava 19.06.2002 gün ve 24790 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tıpta Uzmanlık Tüzüğüne ekli uzmanlık dallarını ve yan dalları gösterir ek çizelgede Dermatoloji Uzman Hekimliği Dalının isminin Zührevi Hastalıkları içermemesi ve Dermatoalerji, Dermatolojik Cerrahi Dermatoonkoloji, Dermatopatoloji, Dermatokozmetoloji yan dalları olarak düzenlenmemesinin noksan düzenleme olduğu öne sürülerek iptali istemiyle açılmıştır.

2547 sayılı Yasanın 3/t. maddesinde; Tıpta uzmanlığın, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı tarafından düzenlenen esaslara göre yürütülen ve tıp doktorlarına belirli alanlarda özel yetenek ve yetki sağlamayı amaçlayan bir yükseköğretim olduğu, 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarz-ı İcrasına Dair Kanunun 9. maddesinde ise uzmanlık belgelerinin nasıl alınacağı ve bu hususla uyulması gereken kurallar, bu yasanın yürürlüğe girdiği tarihten sonra Sağlık Bakanlığınca düzenlenecek bir tüzük ile saptanır hükümleri yer almıştır.

1219 sayılı Yasanın yürürlüğe girmesinden sonra Sağlık Bakanlığınca hazırlanarak yürürlüğe konulmuş olan en son tüzük 5.4.1973 tarih ve 6229 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kabul edilen Tababet Uzmanlık tüzüğü iken, zaman içinde ortaya çıkan ihtiyaçlara ve tıp ilmindeki gelişmelere bağlı olarak bu kamu hizmetinin daha iyi yürütülebilmesini ve Avrupa Birliği müktesebatına uyumu sağlamak üzere yeni bir tüzük hazırlanması gerekmiş ve 5.4.1973 tarihli Tababet Uzmanlık Tüzüğü yerine Sağlık Bakanlığınca hazırlanan ve Danıştay incelemesinden de geçen Tıpta Uzmanlık Tüzüğü 14.05.2002 gün ve 2002/4198 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile uygun görülerek 19.6.2002 gün ve 24790 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Yürürlüğe giren Tıpta Uzmanlık Tüzüğünün 1. maddesinde tüzüğün amaç ve kapsamı belirlenmiş, uzmanlık dalları eğitim ve müfredat komisyonları başlıklı 9. maddesinin 1. fıkrasında da, tüzüğe ekli çizelgede gösterilen ana dalların her biri için uzmanlık dalları eğitim ve müfredat komisyonları oluşturulacağı belirtilmiş, 22. maddesinin birinci fıkrasında ise “Tıpta uzmanlık ana ve yan dalları ve bunlara ilişkin eğitim süreleri ekli çizelgede gösterilmiştir.” hükmü yer almıştır.

Dosyanın incelenmesinden 1973 tarihli Tüzük eki çizelgede (3 yıl süreli) deri ve zührevi hastalıkları ana dal olarak düzenlenmiş iken, dava konusu 2002 tarihli Tüzük eki çizelgede ise, 5 yıl süreli Dermatolojinin anadal olarak düzenlediği, zührevi hastalıkların yer almadığı, ayrıca 1973 tarihli Tüzük eki çizelgede Deri ve Zührevi Hastalıkları ana dalının yan dalı olarak (2 yıl süreli) alerjik hastalıkların düzenlediği görülmüştür.

2002 tarihli Tüzük eki çizelgede Dermatoalerji, Dermatolojik Cerrahi, Dermatoonkoloji, Dermatopatoloji, Dermatokozmetoloji dallarının Dermatoloji uzmanlık dalının yan dalı olarak düzenlenmemiş olmasının eksiklik olduğu, bu eksikliğin giderilmesinin bu alanla ilgili hastalıkların tanı ve tedavisiyle koruyucu hizmetlerin verilebilmesi açısından önemli olduğu ileri sürülerek bu düzenlemenin iptali istenmekte ise de, 1973 tarihli Tüzük eki çizelgede hem Deri ve Zührevi Hastalıklar, hem de Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dallarının yan dalı olarak düzenlenen “alerji hastalıkları” adı altında iç hastalıklarının ve “alerjik göğüs hastalıkları” adı altında göğüs hastalıklarının yan dalı olarak yeniden düzenlendiği ve her iki yan dal için de 3 yıllık bir öğrenim süresi öngörüldüğü ve bu yolda düzenleme getirilirken, konunun önemine bağlı olarak gelişen teknik ve bilimsel gerçekler çerçevesinde, belirli bir uzmanlık dalında yapılacak uzmanlık eğitiminin asgari standartlarını belirlemek, uzmanlık eğitiminde kaliteyi artırmak ve kurumlar arasında uzmanlık eğitiminin asgari standartlarını sağlamak ve tıp uzmanı ünvanını alacakların gelişen tıbba ayak uydurabilecek nitelikte üstün bilgi-beceri kazanmalarını temin etmek maksadıyla, Yükseköğretim Kurulu, Yüksek Sağlık Şürası, Üniversiteler ile Meslek Kuruluşlarının görüşlerinin alınarak, söz konusu değişikliğin gerçekleştirildiği anlaşılmıştır.

İdari işlemlerin bir sebebe ve gerekçeye dayalı olması hukukun genel ilkelerindendir. Bu ilke genel anlamda düzenleme veya işlem yapan idareyi uyguladığı ve düzenleme yaptığı yasayı kavramayı, doğru ve anlamlı olgular ortaya koymaya ve denetim yapmaya zorlar. İşlemlerde gösterilen sebep ve gerekçe, işlemin yasaya uygunluğu ve dayanağını değerlendirme, itiraz edip etmeme konusunda ilgililere yardımcı olmakla birlikte , idarenin saydamlığı, savunma hakları ve idareye güven ilkeleri ve hukuk devleti anlayışının oluşumu noktalarında da büyük öneme sahiptir.

Bir uzmanlık dalının adının, aynı zamanda o uzmanlık alanının kapsamını da belirlediğinde kuşku yoktur.

Bu açıklamalar ışığında; davalı idarecilerce, eski tüzükte Deri ve Zührevi Hastalıklar şeklinde tanımlama ana dalın isminin yeni Tüzükle Zührevi Hastalıkları kapsamayacak şekilde Dermatoloji olarak değiştirilmesinin gerekçeleri bilimsel bir raporla ortaya konulamadığından anılan düzenleme de hukuka uyarlık görülmemiştir.

Öte yandan; Tıpta Uzmanlık Tüzüğünün Zührevi Hastalıkları, uzmanlık ana dalı olmaktan çıkartması, geçmişte bu ana dalda asistanlık eğitimi alarak uzmanlık belgesine sahip olanlar ile

Tüzüğün yürürlüğe girdiği tarihte asistanlık yapanlar açısından var olan bir hakkın kaybedilmesi gibi bir sonuç ortaya çıkardığı da açıktır.

Açıklanan nedenlerle; davanın eski tüzükte Deri ve Zührevi Hastalıklar olarak tanımlanan ana dalın isminin yeni tüzükle Dermatoloji olarak değiştirilmesine ilişkin kısmının iptaline, davacı tarafından Dermatoloji ana dalına beş yan dalın eklenmesi yolundaki isteminin reddine, toplam 76.140.000-lira yargılama giderlerinin 38.070.000-liralık kısmının davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmının davacı üzerinde bırakılmasına, dava kısmen iptal, kısmen relle sonuçlandığından davanın karara bağlandığı tarihte yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret tarifesi uyarınca duruşmalı işler için belirlenen 520.000.000-lira avukatlık ücretinin yarısı olan 260.000.000-liralık kısmının davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine, artan 15.000.000-lira posta ücretinin sitemi halinde davacıya iadesine 19.11.2003 gününde oy birliği ile karar verildi.